.

.

  



  فـالا

  ناصر مرقاتی





ناصر مرقاتی

«فـالا»

 

دوغروسو بیلمیرم بو عربین سونسوز لوطفودور یوخسا قوزئی آذربایجانین چینینه قونان دؤولت قوشونون هوپدوردوغو ایقبالی. هر حالدا تانری تعالا قوزئی آذربایجانا بالام دئمیش. دئدی - قودوینان ایشیم یوخدو، سؤزومون گؤبه یی «فالا»دادیر. لاپ دوغروسو هئچ باش چیخاردا بیلمه­دیم؛ نه­دن عربدن آلینان بو فالالارین چوخو قوزئی آذربایجان تویوغونون آلتینا قویولدوقدان سورا ایکی ساریلی چیخیر؟ اینانمیرسیزسا اوندا «ادبی- ییات = ədəbiyyat»، «مدنی- ییت = mədəniyyət» و  یا «شخصیییت= şəxsiyyət » کیمی سؤزلره باخین.

اوول لر بو فالالاری گؤرنده؛ "بوندا بیر حئکمت یاتیب" دئدیم. دوشونوردوم کی؛ بلکه ده عربلرین بیزیم قوزئی آذربایجانا لوطفونون چوخ اولدوغوندان، اونا بیر آرتیق «ی = y» حرفی باغیشلاییبلار ، آنجاق چوخ دوشونوب- داشیندیقدان سورا، بئله بیر سونوجا چاتدیم کی؛ بو ائله دؤولت قوشونون اؤز ایشی دیر. آنجاق بیلمیرم ندنسه بو ایقبالی قوزئیین چینینه قوندوران بو دؤولت قوشو باشا دوشمه ییب کی؛ عرب دیلینده «ای= i» و «ی =  y» حرفلرین گؤرستمک اوچون یالنیز بیر علامت وار، اونا گؤره­ده «ای=i» منسوبیتی له بیتن کلمه لر «ات  ətو یا آت = at» گؤتورنده ایکی سسلینین بیری بیرینین یانیندا دوشدویونه گؤره، آرادا یالنیز بیر  دانا صامیت «ی = y» حرفی آلیر و نه ایکی دانا. اونا گؤره ده عرب خط ایله یازیلان «ادبیّات، مدنیّت» و بو کیمی سؤزلر ده، یالنیز بیر «ی» سسی یازیلیر و اونون اوستونه (ــّ)  علامتی قویولور. بو علامت ایکی («ای» و «ی») سس لرینین گؤسترگه سی دیر.

اؤرنگ اوچون:

1-      ادب + ای= ادبی + آت= ادبییات.

2-      شخص + ای= شخصی + ات = شخصییت.

1-    Ədəb + i= ədəbi +at = ƏDƏBİ(Y)AT= ədəbiyat.

2-    Şəxs + i= şəxsi + ət= ŞƏXSİ(Y)ƏT = şəxsiyət.

شاعیرده چوخ یاخشی دئمیش: "دولچا گتیر، علم آپار!"

 

برلین/ مارسین 27 سی/ 2013 –